okt 23 2018
Steeds vaker kom ik ze tegen en het is ook zeker met regelmaat dat ik er een vraag over krijg. De Micklem Multi Bridle, het hoofdstel is inmiddels zo enorm in trek dat het hoofdstel zelfs mij begon op te vallen. Zo opvallend dat ik me steeds meer ben gaan af vragen of veel mensen mee gaan in een hype en daar aan iets heel belangrijks voorbij gaan of dat het hoofdstel écht zo’n geweldig goede uitvinding is. Hij is er in bruin, zwart, met ring, zonder ring, met bit straps of clips. Er zijn inmiddels nog tig namaak hoofdstellen waar de markt goed op inspeelt en zelfs de keuze voor een fijne prijs is daardoor voor iedereen ruim. Opties genoeg bij dit meervoudig inzetbare hoofdstel, het lijkt ideaal te zijn voor vrijwel ieder paard….. Het is immers anatomisch gevormd, je kunt het met ring gebruiken als kaptoom, je kunt ermee rijden met bit en bitloos met alle systemen. Super handig! Of toch niet…? Ik neem je in deze blog graag mee in mijn kritische visie en ervaring met dit hoofdstel.
Het hoofdstel is anatomisch gevormd. Dat zou ik als hoofdstelfitter toch positief moeten vinden?
Hmm, ik kan hier geen volledige JA op antwoorden en de reden is als volgt. Het hoofdstel is op 1 manier anatomisch gevormd en moeilijk aanpasbaar. Je kan de bakstukken korter en langer maken maar dan houdt het eigenlijk al snel op. De hoek in het hoofdstel is bedoeld om gevoelige zenuwpunten van het hoofd te ontzien en dit zal het hoofdstel bij diverse paarden ook doen maar niet bij allemaal en hier zie ik het dan ook vaak mis gaan. Het hoofdstel past niet bij alle paarden terwijl dit toch regelmatig gedacht wordt lijkt het wel. Het hoofdstel komt bij veel paarden al snel op punten te liggen die het hoofdstel juist vrij zou moeten houden met alle gevolgen van dien.
Ik zeg altijd het volgende. Ik ben vóór hoofdstellen die passen bij de anatomie van het paard. En als iets moet passen bij de anatomie van een paard dan kan dit dus ook een recht kopstuk of rechte neusriem zijn die voldoende ruimte laat voor de gevoelige delen van het specifieke paardenhoofd. Natuurlijk is een anatomisch passend kopstuk die ook past bij de anatomie van het paard erg prettig maar laten we vooral blijven kijken naar het specifieke paard en de behoeftes ervan zodat we niet voorbij lopen hieraan.
De Micklem als kaptoom zie je regelmatig voorbij komen en ook hier geldt weer het verhaal over de pasvorm. Als ik denk aan de Micklem als kaptoom in de praktijk vind ik het hoofdstel voor dit doel beter geschikt. De Micklem heeft net als de normale kaptoom 3 ringen hoog geplaatst op de neusriem waardoor de inwerking bij een normale kaptoom en de Micklem vrijwel hetzelfde is. Nog buiten beschouwing gelaten heb ik dan de bevestiging van de ringen op het hoofdstel. Deze zitten direct tussen de onderlegging en neusriem van het hoofdstel gestikt. Daardoor drukt de ring al snel op 1 punt van het hoofd in plaats van het hele hoofdstel/de neusriem zoals dit normaliter bij een kaptoom werkt (drukverdeling/inwerking over de neusriem/de kaptoom). Die ring op het neusbot zorgt ervoor dat het comfort voor het paard al snel verloren gaat en het zijn tevens kwetsbare punten van het hoofdstel die snel slijten. Jammer, en daardoor mist naar mijn mening en praktijk ervaring toch de positieve invloed waarvoor je normaal gesproken een kaptoom zou gebruiken in plaats van zomaar een trainingshoofdstel/halster.
De Micklem als bit hoofdstel is naar mijn mening nog niet zo verkeerd. Ik hoor hier meer mensen die er een positieve ervaring mee hebben. Je kunt de neusriem veilig iets lager plaatsen omdat je niet meer op de neusriem inwerkt en zo blijven de gevoelige zenuwpunten toch eerder vrij liggen. Ook wanneer het hoofdstel eigenlijk niet zo past bij de anatomie van het hoofd van je paard kun je nu een beetje sjoemelen met de pasvorm. Dat is natuurlijk niet helemaal de bedoeling maar in de praktijk werkt het…
Het kopstuk en de frontriem van het hoofdstel zijn natuurlijk onderdelen waar veel mensen het hoofdstel voor aanschaffen want dan liggen de oren en de atlas mooi vrij zou je denken. Op dit punt zie ik het vaak verkeerd gaan bij hoofdstellen. Ja dat klopt dat dit dan mooi vrij komt te liggen, mits het past bij de anatomie van je paard want ik zie helaas veel situaties waarin dit averechts werkt en juist zorgt voor knel punten achter de oren. De frontriem is voor veel paarden tekort waardoor het hoofdstel eerder tegen de oren aan komt te liggen. En daar heb je de kaakriem dan voor, zodat het hoofdstel nog een soort van prettig past maar er mist dus wel een puzzelstukje in de basis vormgeving van het hoofdstel… Helaas pindakaas.
Als bitloos hoofdstel kan ik heel direct zijn over de Micklem. Doe maar alsjeblieft niet. (Enkele uitzonderingen daar gelaten) Ik zie te vaak open neuzen, extreem schuivende neusriemen, verkeerd geplaatste neusriemen, hangende paarden, sterke paarden, kantelende paardenhoofden, verkeerd lichaamsgebruik en ga zo nog maar even door. Dit zijn allemaal signalen in het gebruik van de Micklem Multi Bridle als bitloos hoofdstel. Het hoofdstel gebruiken met de kinband of crosslink raad ik sterk af. De release is erg slecht en blijft snel vast hangen (stroppen) & dit is niet eens de directe oorzaak van het gebruikte materiaal. Ik zal het je uitleggen, alles begint hier bij het hoge stuurpunt. De ringen van de neusriem waaraan je je teugels (sidepull) of het systeem (kinband/crosslink) bevestigt liggen hoger op de neus dan waar normaal gesproken het stuurpunt van een bitloos hoofdstel ligt (aan de zijkant van het hoofd). Om een goede release te hebben moet je een goed materiaal hebben dat makkelijk door de ringen glijd zonder belemmering én moet de lijn van de kin- of kaakgekruiste banden zo kort mogelijk zijn. Wanneer deze banden dus nog om het hoofd heen naar boven moeten en vervolgens weer terug naar jouw teugel zit het dus praktisch gezien dubbel gevouwen en komt dit niet meer los. Bye, bye release. Je kan niet meer subtiel inwerken omdat het hoofdstel hierin belemmert in plaats van helpend is.
Door het hoge stuurpunt zie ik ook gebeuren dat paarden hun lichaam incorrect gaan gebruiken. Ik zie graag dat een paard vanuit zijn hele lichaam van achter naar voren beweegt en wanneer je een paard vraagt om buiging aan te nemen dat ze dit kunnen beantwoorden met hun hele lichaam en niet enkel de hals. Jammer genoeg veroorzaakt de hoge teugelbevestiging het tegenovergestelde. Wat je vrijwel altijd ziet is dat paarden hierdoor in hun kaak en hals gaan rommelen en overcompenseren. Met de Micklem maken we het paard het vaak moeilijk om de algehele balans en ontspanning in het lichaam te vinden.
Doordat de hoek in het hoofdstel nu eigenlijk geen functie meer (normaal gesproken hangt het bit hieraan) heeft zie ik ook gebeuren dat de pasvorm veranderd. De hoek in het hoofdstel gaat vreemd van het paardenhoofd af staan waardoor er op andere plaatsen meer druk kan ontstaan.
Draaiende ringen zijn nog iets wat ik aan wil halen. De Micklem slijt door eigenlijk al zijn minpunten naast de paar voordelen heel snel. Ik kan het niet bepaald een duurzaam hoofdstel noemen wanneer deze bitloos gebruikt wordt. De ringen op de neusriem zijn niet rond waardoor deze al snel gaan draaien en kantelen bij bitloos gebruik. De leertjes waarmee deze onderdelen bevestigd zijn zijn kwetsbaar en breken/slijten dus vlot. Niet zo veilig wanneer je net in galop buiten aan het rijden bent en vervolgens niet meer kan remmen omdat je hoofdstel uit elkaar valt, om de andere nadelen nog maar even in het midden te laten.
Aldus: Ik heb zo het gevoel gekregen dat iedereen toch meer in een hype mee gaat dan dat er nog steeds wordt gekeken naar dat wat past bij het specifieke paard. Gelukkig kom ik natuurlijk ook bij mensen die deze signalen wel hebben waargenomen en weer gaan kijken naar hun paard en wat hij/zij nodig heeft. Mijn praktijk ervaring is dat vrijwel ieder paard verbetering laat zien op een passend en aangemeten bitloos hoofdstel. Dit is en blijft per paard ruiter combinatie heel verschillend en net zo belangrijk als een passend zadel. Het is niet mijn bedoeling om de Micklem met mijn kritische mening af te kraken want ik blijf voorstander van wat bij het specifieke paard past (en als dit de Micklem is dan zal ik dit ook aanraden) maar ik hoop wel dat het ogen opent want de Micklem is zeker niet geschikt voor ieder paard.
Mijn belangrijkste punt: Laten we blijven kijken naar het specifieke paard en wat hierbij past want dit blijft echt uniek en heel belangrijk gegeven voor het paardenwelzijn. Geen enkel paard en geen enkel mens is immers hetzelfde.
Lis van Vliet
Bitloos Hoofdstelfitter bij BitloosHoofdstelfitting.nl